Om verandering te realiseren of iets te bereiken is het essentieel om jezelf de juiste doelen te stellen. Een doel moet concreet zijn en geen vragen oproepen of onduidelijkheden bevatten. Een bekende manier om heldere doelen op te stellen is de SMART-methode, waarbij het doel specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdsgebonden moet zijn.
De SMART-methode en de Goal Settingtheorie van Edwin Locke en Gary Latham hebben overlap. Beiden benadrukken het belang van specifieke doelen met eigenschappen die motiverend werken. Het succes voor het behalen van een doel kan vergroot worden door duidelijke en uitdagende doelen, betrokkenheid van degene die het doel moet bereiken, tussentijdse feedback en beloning of waardering. Zowel de SMART-methode als de Goal Settingtheorie kunnen gebruikt worden bij het opstellen van doelen.
Er is ook onderscheid tussen korte- en lange termijndoelen. Korte termijndoelen geven overzicht, werken belonend, zijn evaluatiebronnen om de effectiviteit van het plan van aanpak te testen en werken positief voor motivatie en zelfeffectiviteit. Het opstellen van concrete doelen en implementatie intenties creëert een duidelijk plan van aanpak en minimaliseert mogelijke barrières.
Doelen stellen helpt bij het behalen van succes, omdat het richting geeft en bijdraagt aan het bereiken van het eindpunt. Zonder concrete doelen ontbreekt het overzicht en is het onduidelijk hoe je je doel kunt bereiken. Een doel dient specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdsgebonden (SMART) te zijn. Specifieke doelen geven richting en meetbare doelen stellen zorgt voor monitoring van de resultaten. Het doel moet ook acceptabel zijn en bij de persoon passen. Een realistisch doel is haalbaar en het stellen van een tijdspanne zorgt voor urgentie en voorkomt uitstelgedrag.
Doelen moeten specifiek en uitdagend zijn om motivatie en prestaties te bevorderen. Feedback over behaalde resultaten draagt bij aan motivatie. Waarderings- en beloningssystemen kunnen het behalen van doelen bevredigend maken. Een doel moet ook bij de persoonlijke waarden van een persoon passen.
Aangezien je nog steeds een helder einddoel voor ogen hebt, ben je gemotiveerd deze discrepantie te overwinnen. Dit doe je dan weer aan de hand van feedback controle: door jouw aanpak tussentijds te evalueren kan je deze waar nodig bijstellen. De ervaring leert dat zodra een doel bereikt is, er vaak een nieuw doel gesteld wordt waarbij de norm hoger ligt. Dit zorgt voor nieuwe motiverende discrepanties die overwonnen dienen te worden.
Op deze manier leidt het stellen van doelen ertoe dat je bewust bezig bent met het ontwikkelen en toepassen van het juiste gedrag, dat jou helpt om je doel te behalen.
Zelf concrete doelen stellen
Inmiddels is duidelijk geworden dat je doelen niet enkel stelt om een eindpunt voor jezelf te bepalen en dat er bepaalde criteria zijn waaraan jouw gestelde doel moet voldoen, om de kans op succes te vergroten. Maar hoe pas jij deze principes nu toe op jouw eigen leven? Hoe stel jij doelen voor jezelf en hoe behaal je ze?
Het stellen van doelen aan het begin van je proces maakt het overzichtelijker. Het opstellen van concrete doelen en implementatie intenties zorgt ervoor dat je mogelijke barrières kunt minimaliseren.
Bij [JOUW NAAM] 1-op-1 ondersteuning van jouw persoonlijke coach. Een van de dingen waar jouw coach je bij kan helpen is het stellen van de juiste doelen. Een plan van aanpak met concrete doelen is essentieel voor het veranderen of bereiken van iets. Zonder dit plan en heldere doelen verlies je het overzicht en is het onduidelijk waar je naartoe moet en hoe je daar het beste kunt komen.
Onduidelijke doelen zijn niet specifiek en roepen vragen op. Het is lastig om een doel te bereiken wanneer er veel informatie ontbreekt. Goede doelen stellen helpt bij het maken van een goed plan en motiveert om actie te ondernemen.
De Goalsetting theorie van Locke en Latham benadrukt dat doelen met specifieke eigenschappen enorme motivatoren kunnen zijn voor taakprestaties.
Het stellen van duidelijke doelen helpt richting te geven, werkt als motivator en is een tool voor zelfregulatie. Het is een sleutel voor succes, omdat motivatie en het juiste gedrag essentieel zijn.
Het verschil tussen korte- en lange termijndoelen
De naam geeft het verschil al aan. Door jezelf niet alleen een einddoel voor te houden, maar juist ook korte termijndoelen te stellen, ontstaan er een aantal voordelen. Het eerste voordeel is overzicht. Doordat je jouw grootse einddoel als het ware opsplitst in meerdere korte termijndoelen (tussentijdse doelen) wordt het geheel in je hoofd een stuk meer behapbaar.
Voor altijd stoppen met roken bijvoorbeeld klinkt best wel lang. Vijf kilometer hardlopen klinkt als je beginner bent in deze sport als veel. Maar door eerst te zeggen: "Vanaf nu rook ik nog maar 2 keer per dag in plaats van 11 keer" bouw je dit gedrag rustig af. Dit geeft je een gevoel van controle en maakt de weg naar je uiteindelijke doel veel duidelijker.
Een ander voordeel van het stellen van korte termijndoelen is dat ze directe feedback geven. Als je zo'n tussentijds doel hebt behaald, kun je dit direct vieren en genieten van het succes dat je hebt behaald. Dit werkt enorm motiverend en zorgt ervoor dat je gemotiveerd blijft om ook de volgende stappen te zetten.
Daarnaast helpen korte termijndoelen bij evaluatie en bijsturing. Als er onderweg naar jouw einddoel iets niet helemaal volgens plan gaat, kun je dit gemakkelijk identificeren door naar de tussentijdse doelen te kijken. Je kunt dan bijsturen en je aanpak aanpassen om alsnog het gewenste resultaat te behalen.
Het opstellen van zowel korte- als lange termijndoelen creëert een plan en zorgt voor motivatie. Het geeft vorm aan jouw plan van aanpak en helpt je om de stappen naar jouw einddoel te zetten. Het is belangrijk om hierbij realistische doelen te stellen die haalbaar zijn binnen de gestelde tijd. Dit voorkomt frustratie en houdt de motivatie hoog.